آموزش پرانایاما: ساختار بدن پرانیک – قسمت چهارم

بدن پرانیک از ساختار ویژه ای برخوردار است که پیش از انجام تمرینات پرانایاما باید این ساختار را بشناسیم. به همین دلیل در قسمت چهارم آموزش پرانایاما می خواهیم ساختار بدن پرانیک را برای شما تشریح کنیم.

انسان دارای ابعاد و ساختارهای متنوعی است، اولین شناختی که انسان می تواند از خود داشته باشد، آگاهی از تن و بدن مادی خودش است که شامل عضلات، استخوان های پوست و… می باشد. ماده زیربنای ساختاری این بدن است و مسلما به دلیل مادی بودن، قابل رویت می باشد.

در اصطلاحات تمدن تانترا (Tantra) به بدن مادی آنا مایاکوشا (Anna Maya Kosha) اطلاق می شود که همانا بدن فیزیکی ما است و به واسطه حواس درک می شود. اما انسان ابدان دیگری نیز دارد. پیکره دوم پرانایاما کوشا (Pranayama Kosha) است که از جنس انرژی و شبیه به بدن مادی بوده و حدود ۳ انگشت از پیکره مادی فاصله می گیرد.

ساختار بدن پرانیک

این پیکره که به آن بدن پرانیک می گویند، انرژی ساختار و کارایی خاصی دارد که در صورت از بین رفتن ارتباط آن با بدن فیزیکی، حیات از انسان رخت برمی بندد. انرژی کیهانی (پرانا) از طریق این پیکره و اجزاء آن به بدن فیزیکی منتقل می شود.

اجزای بدن پرانیک نیز کاملا از جنس انرژی بوده و بر روی اندامهای بدن فیزیکی تأثیر می گذارند. در بدن پرانیک مراکزی به نام چاکرا (Chakra) وجود دارد که به عنوان گیرنده های انرژی عمل کرده و پرانا یا انرژی کیهانی را گرفته و به این بدن و نهایتا به بدن فیزیکی انتقال می دهند.

عملکرد این چاکراها همانند ترانسفورماتورهای کاهنده ای است که ولتاژ بالای برق ورودی به شهر را به برق معمولی با ولتاژ مناسب تبدیل می کنند، تا قابل استفاده برای وسایل مصرف کننده شود. بنابراین چاکراها مراکز انرژی در بدن پرانیک هستند که مسئولیت دریافت انرژی کیهانی و انتقال آن به کل بدن پرائیک و فیزیکی را به عهده دارند.

چاکراها در بدن پرانیک

چاکراها تأثیر مهمی روی غدد درون ریز دارند و موجب فعالیت این اندامها میشوند و عملا مشکلات موجود در این اندامها، ناشی از اشکال در چاکرای مربوطه به آن اندام خواهد بود. تعداد چاکراها در بدن پرانیک ۱۰۸ عدد است که از این ۱۰۸ چاکرا، هفت چاکرا اصلی می باشند و بقیه چاکراها تحت عملکرد این هفت چاکرا قرار دارند و عبارتند از: 1-مولادهارا 2-سوادهيستانا 3-مانی پورا 4-آناهاتا 5-ویشودهی 6-آجنا 7-ساهاسرارا

نادی ها

همچنین بدن پرانیک دارای مجاری و کانال هایی است که عمل انتقال انرژی را به عهده دارند و به نادي (Nadi) مشهور هستند. در برخی از متون مقدس، تعداد نادیها را ۳۵۰۰۰۰ و در برخی دیگر ۷۲۰۰۰ ذکر کرده اند.

از این تعداد نادی سه نادی از همه مهمتر ی باشند که عبارتند از: آیدا (ida) پینگالا (Pingala) سوشومنا (Sushumna)

برخی به اشتباه نادی ها را دستگاه عصبی می دانند، اما این مطلب درست نیست. بعضی دو نادي آیدا و پینگالا را به اشتباه دستگاه عصبی سیمپاتیک و پاراسمپاتیک تصور می کنند. در حالی که نادی ها در بدن پرانیک قرار دارند و مسئول انتقال انرژی در این نمی باشند.

می توان گفت که عملکرد نادیها موجب انتقال انرژی به دستگاه عصبی و الیت آن می گردد و به عبارت دیگر می توان گفت که دستگاه عصبی صورت مادی نادی ها در بدن مادی می باشند.

مختصری بر آیدا، پینگالا و سوشومنا نادی

در ساعات مختلف شبانه روز یکی از نادی ها فعال است. به عبارت دیگر ساعتی نادی آیدا و ساعتی دیگر نادی پینگالا فعال می باشد. تظاهرات جریان انرژی در نادی ها در جریانات تنفس، از طریق بینی قابل مشاهده است.

اگر پره راست بینی فعال باشد و جریان هوا از آن بیشتر در حال عبور باشد، نشانگر فعالیت نادي پینگالا است، چون انرژی پینگالا از پره راست بینی در جریان است. انرژی آیدا از پره چپ بینی جریان می یابد. بنابراین هرگاه پره چپ بینی فعال باشد و جریان هوا از آن راحت تر عبور کند، نشان از فعالیت آیدا نادی خواهد بود.

آیدا نادی، نادي ذهنی است. یعنی انرژی ذهنی در آن جریان دارد. به عبارت دیگر انرژی زنانه یا ذهنی مربوط به عملکرد این نادی است و فعالیتهای ذهنی در حوزه فعالیت این نادی قرار دارد. نام دیگر این نادی، نادی هنرمند می باشد، چرا که فعالیتهای شاعرانه و هنرمندانه تحت تأثیر عملکرد این نادی است.

انرژی جاری در پینگالا نادی، انرژی خورشیدی است و فعالیت های مردانه، بدنی، عقلانی و حسابگرانه، حاصل جریان انرژی در این نادی می باشد. آیدا نادی با نیمکره راست مغز و پینگالا نادی با نیمکره چپ مغز در ارتباط می باشد.

برای دنبال کردن سایر قسمت های پرانایاما، به صفحه آموزش رایگان پرانایاما در وبسایت سینرژی با ناهید مراجعه کنید.

سوالات مرتبط: