در قسمت پنجم آموزش پرانایاما به معرفی شات چاکراها و نادی ها پرداخته ایم که دو جزء اصلی و تاثیرگذار برای پرانایاما هستند. برای آشنایی با این دو بخش از بدن انرژیکی مان، در ادامه با ما همراه شوید.
در قسمت چهارم آموزش پرانایاما به صورت خلاصه در مورد چاکراها و معرفی نادی ها صحبت کردیم. در اینجا می خواهیم کمی با جزئیات بیشتر به بررسی این دو مورد بپردازیم. همانطور که پیشتر گفتیم، چاکراها مراکر انرژی غیرمادی هستند و در بدن پرانیک قرار دارند، اما مراکز مشابهی نیز در بدن فیزکی دارند.
شات چاکراها
آنها با چشم غیر مسلح به سختی دیده می شوند و تنها یک روشن بین قادر به رؤیت آنها می باشد. از لحاظ علمی، چاکراها با شبکه های عصبی مهمی در بدن مطابقت دارند. اولین آن ها یعنی، مولادهارا چاکرا که در ناحیه مقعد قرار دارد با شبکه عصبی استخوان خاجی ارتباط دارد.
دومین چاکرا که سوادهیستانا چاکرا می باشد د در منطقه اعضاء تناسلی قرار دارد، با شبکه عصبی پروستاتیک مرتبط می باشد. شبکه عصبی خورشیدی با مانی پورا چاکرا در ارتباط است که در ناحیه ناف قرار دارد. شبکه عصبی کاردیاک با آناهاتا چاکرا در قلب و شبکه حنجره ای با ویشودهی چاکرا در گلو و شبکه عصبی غاری با آجنا چاكرا که در فضای بین دو ابرو واقع است، مرتبط می باشند.
نادی ها
نادي ها مجاری پرانیکی هستند که عهده دار هدایت پرانا می باشند. آنها نیز با چشمان روحی قابل رؤیت هستند و تعداد آنها ۷۲۰۰۰ عدد است که از این تعداد ۷۲ نادي مشهور هستند. از این ۷۲ نادی، ۱۰ نادی مهم تر از بقیه هستند که شامل: آیدا، پینگالا، سوشومنا، گانداری، هاستیجیوا، پوشا، يوشاسوینی، آلامبوسا، کوهوه، سانکینی می باشند.
از ۱۰ نادي فوق سه نادي آیدا، پینگالا و سوشومنا سَروَر تمام نادی ها محسوب می شوند.
آیدا و پینگالا
دو نادي آیدا و پینگالا، در دو طرف ستون فقرات قرار دارند که نادی سمت چپ را آیدا و نادی سمت راست را پینگالا گویند. برخی این دو نادی را همان تارهای عصبی سمپاتیکی می دانند اما در حقیقت آنها کانالهای بسیار ظریفی هستند که عهده دار هدایت پرانا می باشند، ولی انرژی فعالیت دستگاه عصبی سمپاتیک را فراهم می کنند.
در نادى آیدا انرژی مربوط به ماه و در نادی پینگالا انرژی خورشیدی جریان دارد. به همین علت آیدا نادی طبعی خنک دارد و پینگالا گرم می باشد.
سوشومنا
سوشومنا مهم ترین نادی در بدن پرانیک است. این نادی بین دو نادی آیدا و پینگالا، در امتداد ستون فقرات یا طناب عصبی قرار گرفته است. آیدی نادی در سمت چپ سوشومنا و پینگالا نادی در سمت راست آن واقع شده است. سوشومنا از مولادهارا چاکرا شروع شده و تا ساهاسرارا چاکرا کشیده شده است. سه نادی آیدا، پینگالا و سوشومنا از مولادهارا چاکرا نشأت می گیرند.
در انسان های عادی انرژی (پرانا) در آیدا و پینگالا همواره در جریان است و سوشومنا کاملا خفته می باشد. یوگی ها سعی می کنند که جریان انرژی را دو دو نادی آیدا و پینگالا متعادل و برابر کنند و نهایتا بتوانند نادی سوشومنا را فعال کرده و انرژی را در آن به سیلان درآورند.
هنگامی که انرژی در نادی های آیدا و پینگالا در جریان است، انسان به فعالیت های دنیوی مشغول و سرگرم است. زمانی که سوشومنا در یوگی فعال می شود، او نسبت به دنیا می میرد و وارد سامادهی (مرحله هشتم از آشتانگا یوگای پاتنجلی، جان آرام یافته) می شود.
یک یوگی همواره سعی می کند تا در مراحل سلوکش به بهترین وجه پرانا را به نادی سوشومنا که به نادی برهمن (Brahman) نیز مشهور است، هدایت نماید.
آیدا و پینگالا گذر زمان را نشان می دهند، در حالی که سوشومنا در قید زمان نیست.
کندالینی
کندالینی شاکتی خفته ای است که در بین ستون فقرات در مولادهارا چاکرا مستقر می باشد. بدون برانگیختن این انرژی خفته، سیر روحی و رسیدن به سامادهی که غایت یوگاست، غیر ممکن می باشد. سمبل این شاکتی عظیم مثلثی معکوس است که لینگامی (سمبلی از شیوا، تجلی مردانه آفرینش) در وسط آن قرار دارد و ماری سه دور و نیم، به دور آن حلقه زده و روی آن به طرف پایین است.
به واسطه کمباکا در تمرینات پرانایاما، حرارت تولید می شود که این حرارت موجب بیداری کندالینی می گردد. کندالینی بیدار شده در نادي سوشومنا رو به بالا صعود می کند. در این حالت یوگی رؤیاها و تجربیات متنوعی را می بیند. سپس کندالینی از میان شش چاکرا عبور کرده و نهایتا با الهه شیوا در ساهاسرارا چاکرا (نیلوفر هزار برگ) در تاج سر متحد می شود.
در این هنگام یوگی به نیروی کالپاسامادهی”، نایل می شود و تمام آیشواریاهای الهی را به دست می آورد و آزاد و رها می گردد.
کندالینی شبیه یک نخ یا ریسمان است ولی جلوه باشکوهی دارد. هنگامی که کندالینی بیدار می شود، مانند ماری که با چوب زده شده باشد، صدایی شبیه به هیس هیس مار ایجاد می کند و وارد نادی سوشومنا می شود.
گاهی ممکن است کندالینی بیدار شده، که تا مانی پورا صعود کرده، دوباره به سمت پایین تنزل کرده و در مولادهارا چاکرا قرار بگیرد. بنابراین باید با سعی و تلاش آن را مجددا برانگیخت. قبل از اقدام به بیداری کندالینی شخص باید کاملا بدون آرزو و سرشار از وایراگیا (عدم تحریک و تهییج و ایجاد آرزو و علاقه، توسط محرک های خارجی) باشد.
زمانی که کندالینی از چاکرایی به چاکرای دیگر حرکت می کند، لایه های ذهن یکی پس از دیگری گشوده می شود و یوگی سیدهی های (قدرت روحی، یکی از هشت قدرت پنهان، کمال، کرامت) مختلفی را کسب می کند.
برای دنبال کردن سایر قسمت های پرانایاما، به صفحه آموزش رایگان پرانایاما در وبسایت سینرژی با ناهید مراجعه کنید.
سوالات مرتبط:
پرانایاما از دو کلمه پرانا Prana به معنای انرژی حیاتی و آیاما ayama به معنای توسعه و گسترش، تشکیل شده است و پرانایاما یعنی: توسعه و بسط انرژی. پرانایاما چهارمین رکن راجا یوگای پاتنجلی است و آن به معنای توقف خودبخودی تنفس است (کوالا كمباكا). در حالی که پرانایامای مطرح شده در هاتایوگا، تمرینات تنفسی خاصی است که موجب افزایش پرانا و کنترل آن در انسان شده و مقدمه ای برای رسیدن به پرانایاماي پاتنجلی است.
نادي ها مجاری پرانیکی هستند که عهده دار هدایت پرانا می باشند. آنها نیز با چشمان روحی قابل رؤیت هستند و تعداد آنها ۷۲۰۰۰ عدد است که از این تعداد ۷۲ نادي مشهور هستند. از این ۷۲ نادی، ۱۰ نادی مهم تر از بقیه هستند که شامل: آیدا، پینگالا، سوشومنا، گانداری، هاستیجیوا، پوشا، يوشاسوینی، آلامبوسا، کوهوه، سانکینی می باشند.
